IBM'in bir süredir üzerinde çalıştığı ve bilişim sektörü dışında çok da bilinmeyen ama aslında kendisini bilmeyen o insanların hayatlarını, işlerini, bilgilerini,.. kendisini besleyen kanallar olarak gören bir projesi var: WATSON. Watson nedir? Watson en basit tanımıyla bir yapay zeka (AI artificial intelligence). Yapay zeka deyince yakın zamanda Türkçe dil desteği de gelen Apple'ın Siri dijital asistanı akla geliyor, çok da yanlış bir benzetme değil ama Watson ile Siri aslında çok farklılar. Watson ben de daha çok ünlü Amerikan dizi filmi Person of Interest'teki "The Machine" isimli yapay zekayı hatırlatıyor. O filmde multi-milyarder bir yazılımcı, eski hacker ve iş adamı olan Harold Finch hükümet adına ulasal güvenlik için tehlike yaratabilecek olayları tespit etmesi için bir yazılım geliştirir. Bu yazılım aslında çok gelişmiş, kendi kendine öğrenebilme yeteneği olan bir yapay zekadır, Finch ona basitçe "The Machine" adını verir. The Machine NSA (Amerikan Ulusal Güvenlik Örgütü)/CIA/polis kaynaklarını, tüm ülke genelindeki kameraları, telefon konuşmalarını, email yazışmalarını,.. kısacası ne kadar dijital ortam varsa onları kullanıp (evet aynen öyle "big data analytics") suç işlemeye meyilli insanların sosyal güvenlik numaralarını tespit edebilen ve bunları suçlu veya kurban olarak ayırt edebilen bir yapay zeka. Neyseki Watson Hollywood filmlerindeki gibi bir yapay zeka değil, pekii Watson denilen bu iyi yürekli yapay zeka nasıl çalışıyor? Watson'ın en büyük gücü düz yazı ile yazılmış metinleri (evet malesef şimdilik Türkçe değil) okuyup "anlaması", bunlar arasında ilişkiler kurup, kurduğu bu ilişkiler/bağlantılar sayesinde birbirinden çok farklı gibi gözüken bilgiler & verilerden anlamlı sonuçlara çıkarabilmesi. Pekii hayatımıza nerelerde ve nasıl giriyor ya da girebilir? Potansiyeli en yüksek kullanım alanlarından birisi tıp ve sağlık sektörü. Doktorlar Watson ile çalışarak klinik çalışmalar, tıbbi yayınlar ve diğer pek çok kaynaktan gelen devasa boyutlardaki bilgileri çok hızlı ve güvelilir bir şekilde harmanlayıp bir teşhise gidebilir veya tedavi planını çıkarabilirler. Geleneksel yöntemlerle günler hatta haftalar alabilen tedavi seçeneklerine sadece bir kaç dakika içerisinde hızlıca ulaşabilir. Watson doktorlara genetik araştırmalarda da yardımcı olabilir. Mesela belli bir hastaya özel tedavi seçenekleri önermek için DNA analizini hızlandırabilir. IBM Watson Health bir kaç gün önce (5 Mayıs 2015) bir düzineden fazla öncü kanser araştırma kuruluşu ile birlikte çalışmaya başladıklarını duyurdu. Bu sayede doktorların ve araştırmacıların kendi hastaları için teşhis ve kişiselleştirilmiş tedavi seçeneklerinin belirlenmesi çok hızlandırılmış olacak. Bir kişiye özel tedavi seçeneklerinin çıkarılması için normalde haftalar süren DNA verilerinin incelenmesi, kişinin genetik profilinin anlaşılması ve tıbbi literatürlerin taranması çalışmaları Watson'ın gelişmiş bilişsel yetenekleri sayesinde sadece dakikaler içerinde bu kuruluşlardaki doktor ve araştırmacıların elinde olabilecek. Finans ve bankacılık sektörü Watson'ın en faydalı olabileceği başka bir alan. Bankacılar Watson'ı kullanarak müşterinin ihtiyaçlarına en uygun şekilde özelleştirilmiş çözümleri sağlamak için çok detaylı veri ve bilgilere hızlıca ulaşabilirler. Doğru finansal karaları verebilmek için incelenmesi gereken çok fazla veri var, mesela sadece Reuters her gün 9000 sayfadan fazla finansal veri yayınlıyor, Wall Street analistleri her dakika en az 5 tane araştırma raporu hazırlıyor! Finansal servislerde çalışan uzmanlar sadece 1 gün içerisinde binlerce email alıyor ve bu firmalar milyonlarca finansal işleme erişiyorlar! Finansal servis uzmanları karar verme süreçlerini iyileştirebilmek için bu tonlarca veriyi almak, hazmetmek ve analiz etmek zorundalar. IBM Watson'a bankacılığı, finansal süreçleri "öğretmek" için bu kuruluşlarla iş birliği yapıyor. Yatırım seçenekleri, risk yönetimi hakkında en uygun kararların verilebilmesi için paternlerin çıkarılması ve hipotezlerin oluşturulması lazım, bunun için de bu büyük bilginin alınıp işlenmesi gerekli; işte bu noktada Watson mükemmel bir çözüm haline geliyor. Watson'ın günlük yaşantımızda bizlere yardımcı olabileceği alanlar sadece burada kısaca sözünü ettiğim tıp, sağlık, bankacılık ve finans değil, Watson'ın pek çok uygulama alanı mevcut: Ulaşım, alışveriş, medya/basın, hukuk, eğitim, güvenlik,.. ve hatta yemek tariflerinde bile Watson'ı kullananlar var; Watson kullanım alanları hayal gücü ile sınırlı! ;-) Watson hakkında daha detaylı bilgi edinmek isterseniz aşağıdaki linke bakabilirsiniz, iyi bir başlangıç noktası: http://www.ibm.com/smarterplanet/us/en/ibmwatson/ Başka bir konuda tekrar buluşmak üzere hoşçakalın! :-)
1 Comment
Leave a Reply. |
Author[email protected]
Categories |